Mark Haayema is een vreemde eend in de bijt: met zijn 39 jaar groeide hij nét op buiten de HOI-generatie. Hij is simpelweg te vroeg geboren. Hoe heb jij je eigen gemaakt in deze populaire boekenreeks waar generaties lezers mee op zijn gegroeid?
‘Ik ben begonnen bij het nieuwste/laatste deel Hoe overleef ik alles wat ik niemand vertel? Ik had na het lezen nog geen goede band met de personages en kon niet alles goed plaatsen. Ik miste de voorkennis. Toen realiseerde ik me dat ik gewoon bij het echte begin moest beginnen en de gehele serie moest lezen. Ik heb alle delen helemaal van begin tot eind gelezen. Ik ben vanaf dat moment van de personages gaan houden en nu snap ik vollédig het nieuwste boek. De scène waarin Rosa ruzie had met Esther begreep ik bijvoorbeeld niet zo goed. Na de hele serie gelezen te hebben snapte ik het en was ik ontroerd. Het waren opeens personages van vlees en bloed en met een hart.
Ook heb ik veel twintigers en dertigers uit mijn omgeving gesproken en niet onbelangrijk… de magic truffles uit het boek met mijn zus getest.’
Wat vond je het meest opmerkelijk bij het verdiepen in de HOI-generatie?
‘Ik merk aan de lezers die ik spreek dat ze door Francine aan de hand zijn genomen en begrepen zijn. Het is een stem van die generatie vanaf pubertijd tot waar ze nu staan. Ik val dus net buiten deze doelgroep en dacht daar te gemakkelijk over. Het opvallende is dat ze allemaal met problemen struggelen die ik niet overzien had. Het boek doet er echt toe.’
Maar nu de belangrijkste vraag: hoe zet je een boek om in een musicalscript? Welke keuzes heb je moeten maken?
‘In een boek kun je makkelijk in taal teruggrijpen naar een eerdere situatie of problemen in taal opvoeren en oplossen. In het theater wil je het drama zien in plaats van dat erover gesproken wordt. Dus de situaties die daar gebeuren ook echt zien en meemaken. De grootste uitdaging bij het omzetten van een boek naar een script zijn de dialogen in beeld krijgen, vertalen naar het nu. Dit heb ik opgelost door datgeen wat in Rosa’s hoofd gebeurt nu op toneel komt, we kijken dus mee in het hoofd van Rosa. Stemmen in haar hoofd worden personages.
Musical is over het algemeen ook iets fragmentarischer, je hoeft niet een hele reis af te leggen om van A naar B te gaan. Ik heb gespeeld met de tijd, om voor de kijker het interessant te houden en echt iets toe te voegen aan het boek. Ook zijn er in het theater veel extra elementen om het verhaal te kunnen vertellen: geluiden, liedjes (waarin je veel verhaal kwijt kunt in de tekst!), projecties, licht en decor. Bij een goede musical komt alles samen. :-)’
